Wat de linkerzijde nog moet leren
Deze tekst schreef ik kort na 1 mei 2021. Ondertussen zijn er wel meer akkefietjes binnen de federale regering, die wijzen op de grote druk waaronder de Franstalige linkerzijde gebukt gaat…
“De Vlaamse centrumpartijen worstelen al een paar decennia met een extreme partij op hun rechterflank. Op links is dat nog vrij nieuw. De communisten zijn nog maar sinds 2019 echt aan hun lange mars bezig. En ook het grote electorale succes van die andere extreemlinkse partij, Ecolo, is vrij recent. Daarom mag je het Connor Rousseau en Paul Magnette niet al te kwalijk nemen dat ze rond 1 mei een beetje lawaai maken over ‘het inhouden van dividenden’ en ‘game over voor de bedrijven’. Omgaan met links populisme? Connor en Paul moeten dat nog leren.
Het zou geen kwaad kunnen, mochten beide socialistische partijvoorzitters daarvoor eens naar de recente politieke geschiedenis kijken. Populisme achterna hollen, werkt niet. De extremen lokken nu eenmaal volk en dat volk haal je niet terug door dezelfde slogans te gebruiken in een lichtjes afgezwakte vorm en daar vervolgens compromissen over te (moeten) sluiten. Het werkt niet langs de rechterzijde en het zal evenmin werken langs de linkerzijde. Op rechts is slechts één iemand er de jongste dertig jaar in geslaagd een substantieel deel misnoegde kiezers terug te halen en dat was Bart De Wever op het toppunt van zijn kunnen en zijn populariteit. Toen ‘de kracht van verandering’ nog niet was aangetast door de erosie van een langdurige deelname aan de macht.
1 mei is voorbij. Connor en Paul hebben hun ding gedaan en natuurlijk vindt de federale regering een compromis over de loonnorm. Maar voor Raoul Hedebouw en al wie hem achterna loopt, zal dat niet genoeg zijn. Zieltjes halen de socialisten met dit dossier niet terug. Wat beide voormannen bovendien lijken te negeren, is dat niet alleen extreemlinks maar ook extreemrechts bij de jongste federale verkiezingen hard heeft ingezet op sociale thema’s. Vlaams Belang bespeelt vele registers, maar één ervan is wel degelijk op de lagere inkomenscategorieën gericht. Voor ze het weten, spelen de socialisten langs Vlaamse kant vooral extreemrechts in de kaart. Al kan dat dan weer leiden tot machtsversnippering bij centrumrechts en dat zou de PS niet slecht uitkomen als er straks over een nieuwe staatshervorming gebikkeld moet worden.
Er is maar één manier om populisme duurzaam te bestrijden en dat is met wervende ideeën die ook nog uitgevoerd geraken. Misschien kan Trends de komende weken een gedurfde inspiratiebron zijn. Collega Alain Mouton verdiept zich de hele maand mei in onze fiscaliteit. Samen met de opeenvolgende staatshervormingen is onze fiscaliteit de beste illustratie van hoe de Belgische compromissenpolitiek tot een onverteerbaar, onproductief en oneerlijk gedrocht kunnen leiden. Geen socialistisch thema? Oordeel niet te snel. In deze Trends kan u lezen hoe een welbepaald inkomensniveau toch voor onwaarschijnlijk grote verschillen in de inkomstenbelastingen kunnen zorgen. Al wie een ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel heeft, zou daar het hoofd bij moeten schudden. De komende weken zal Trends bovendien nagaan langs welke kanalen de zuurverdiende centen van de mensen allemaal weglekken, om het in populistische termen te zeggen. We zullen vaststellen op welk terrein ons land géén wereldkampioen belastingen is en het misschien beter wél zou zijn. We gaan zelfs op zoek naar moderne belastingen die de productiviteit en de collectieve welvaart helpen verhogen. Want die belastingen bestaan wel degelijk…
Stel u nu eens voor dat niet-populistische socialisten, echte liberalen en ondernemingsgezinde groenen een vergelijk zouden kunnen vinden over een fiscaliteit voor de 21ste eeuw? Een fiscaliteit die ons helpt productiever, groener, efficiënter en welvarender te worden? De extremen in dit land zouden niet weten waar ze het hebben”.